اعتماد-سیدحمید متقی:قطار انتخابات مجلس هشتم با فرازها و فرودهای خود به ایستگاه های سرنوشت ساز نزدیک می شود. در این برهه حساس زمانی با محمد سلامتی دبیرکل سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران، یکی از احزاب شاخص ائتلاف اصلاح طلبان به گفت وگو نشستیم. وی درباره تفاوت های انتخابات های مجالس هفتم و هشتم سخن گفت و همچنین پیش بینی کرد اصلاح طلبان هفتاد درصد از یک سوم کرسی های رقابتی مجلس هشتم را به دست خواهند آورد.در ادامه متن گفت وگو را می خوانید.

***

-طبق آخرین اخبار رسیده ائتلاف اصلاح طلبان تصمیم گرفته است در انتخابات مجلس هشتم در حوزه های انتخابی پایتخت و برخی دیگر از مناطق کشور حضوری فعال داشته باشد. برای آغاز بحث می خواستم این پرسش را مطرح کنم که انتخابات مجلس هشتم را واجد چه ویژگی هایی یافته اید که بنابر آن ویژگی ها تصمیم به حضور فعال در انتخابات گرفته اید؟

در ابتدا باید به این مساله اشاره کنم که برای احزاب، گروه ها و چهره های سیاسی قاعده کلی، حضور در صحنه انتخابات است به بیان دیگر می توان گفت اصولاً برای همه شهروندان قاعده کلی، شرکت در انتخابات است چرا که انتخابات تعیین کننده مسیر مقدرات و سرنوشت مملکت است به همین دلیل حضور در این عرصه برای تک تک آحاد جامعه و به طریق اولی برای احزاب و جریان های سیاسی الزام آور است. اصولاً عدم شرکت در انتخابات علامت سوال است و این پرسش را مطرح می کند که چرا نمی خواهید در تعیین سرنوشت خود دخیل باشید؟

بنابراین حضور در انتخابات حقی برای تک تک شهروندان به حساب می آید و از سوی دیگر این امر وظیفه یی ملی و اسلامی نیز هست چرا که همه افراد جامعه نسبت به سرنوشت اجتماع خود مسوول هستند و این مسوولیت سبب می شود احزاب و مردم تلاش کنند با حضور در انتخابات افراد شایسته را بر مصادر امور بگمارند.

نکته دیگری که باید به آن اشاره کنم پاسخ به این پرسش است که در شرایطی که ردصلاحیت های گسترده یی صورت گرفته و بخش بزرگی از اصلاح طلبان از حق انتخاب شدن محروم شده اند آیا باز هم باید در انتخابات حضور یافت؟ در اینجا نیز باید گفت هر چند عوامل اجرا و نظارت که همگی در یک جناح سیاسی طبقه بندی می شوند با عملکرد خود عملاً تکلیف تعداد زیادی از کرسی های مجلس را از پیش تعیین کرده اند و برای اصلاح طلبان در کل کشور به جز تهران 40 تا 50 کرسی قابل رقابت باقی نگذاشته اند و در همین حدود نیز به نیروهای درجه دو اصلاح طلب امکان ورود به انتخابات را داده اند. منظور من از نیروهای درجه دوم نیروهای اصلاح طلبی است که با وجود شایستگی در منطقه خود به سبب کمتر شناخته شده شدن از احتمال کمتری برای انتخاب شدن برخوردار هستند. در تهران هم ملاحظه می کنید که نمی توانیم لیست کاملی ببندیم و به سبب رفتار جناح مقابل در مضیقه فراوانی قرار گرفته ایم. اما با همه مشکلات پیش آمده و باقی ماندن 60 تا 70 کرسی که امکان رقابت جدی در آن فراهم است به دو دلیل در این رقابت حضور پیدا می کنیم؛ اول آنکه این حقی است که باید از آن استفاده شود و از هر امکانی برای دفاع از حقوق مردم بهره گرفته شود دلیل دوم آنکه با حضور اعتراضی خود نوع رفتار جریان مقابل را افشا و مظلومیت اصلاح طلبان را برای افکار عمومی آشکار خواهیم کرد تا تبیین شود که چه کسانی صلاحیت اداره کشور را دارا هستند؛ اصلاح طلبانی که هر گاه در قدرت حضور داشتند از قدرت خود برای برگزاری انتخابات آزاد، دفاع از حقوق مردم، تلاش برای پررنگ تر شدن نقش مردم در تعیین سرنوشت کشور و... استفاده کرده اند، برای اداره امر صالح ترند یا جریان های سیاسی که رای مردم را زینتی دانسته از هر فرصتی برای حذف رقیب سود برده اند؟ این میدان رقابت آشکار می کند که چه کسانی با مردم صادق بوده اند. با توجه به مطالبی که عرض کردم به هر حال اصلاح طلبان در عرصه انتخابات مجلس هشتم برای پیگیری حقوق مردم در انتخابات حاضر می شوند و بنا به تکلیف ملی و اسلامی خود در هر تعدادی از کرسی ها که امکان رقابت باقی مانده باشد حضور جدی خواهند داشت. اصولاً ما نمی توانیم از حق شرکت در انتخابات و تکلیف پیگیری حقوق ملت شانه خالی کنیم.

-شما و همفکران تان چهار سال پیش نیز با تجربه یی کم و بیش مشابه با شرایط انتخابات مجلس هشتم مواجه شدید. چرا آن زمان از حضور در انتخابات مجلس هفتم خودداری کرده اما در این انتخابات با تمام قوا وارد شده اید. آیا این دو واکنش کاملاً متضاد در مقابل یک پدیده ثابت تناقض به شمار نمی آید؟

آن هنگام شرایط ویژه یی بر فضای سیاسی کشور حاکم بود و اقدام اصلاح طلبان برای عدم حضور در انتخابات می توانست پیام خوبی را به افکار عمومی ارسال کند. در آن دوره اصلاح طلبان دو قوه قانونی کشور را در اختیار داشتند. اصلاح طلبان آن زمان با اقدامات خود این هشدار را به ملت دادند که انتخابات آزاد و حق تعیین سرنوشت آنها در معرض تهدید قرار گرفته است. اما در شرایط کنونی که اصلاح طلبان هیچ یک از بخش های قدرت را در اختیار ندارند و به جز چند رسانه انگشت شمار کانال ارتباطی دیگری با جامعه ندارند، می توان با اطمینان بیان کرد که تنها زمانی که امکان ارتباط گسترده با مردم و انتقال پیام های اصلاح طلبان به جامعه وجود دارد در برهه انتخابات است. در انتخابات مجلس هفتم فضا به گونه یی دیگر بود. آن روز با عدم شرکت توانستیم پیام خود را به جامعه ارسال کنیم اما در این انتخابات به نظر می رسد با حضور اعتراضی خود می توانیم با جامعه ارتباط برقرار کنیم.

-برخی از جریان های سیاسی کشور حرکت شما و احزاب همفکرتان را در انتخابات مجلس هفتم تندروانه اعلام می کنند. با گذشت چهار سال فکر می کنید آن اقدامات تندروانه نبوده است؟

حرکت رادیکال و تندروانه توسط جناح مقابل با قلع و قمع نامزدهای اصلاح طلب، محروم کردن اصلاح طلبان از داشتن رسانه و تبلیغات گسترده منفی علیه اصلاح طلبان در حال اجرا است. حرکت اصلاح طلبان در آن دوره تندروانه نبود. اصولاً حرکت های رادیکال در مشی اصلاح طلبانه جایگاهی ندارند و اصلاح طلبان نیز اعتقادی به این گونه رفتارها ندارند.

آیا اعتراض مسالمت آمیز و منطقی بر ضد نقض حاکمیت ملت تندروی است یا عدول از قانون در بررسی صلاحیت بسیاری از دلسوزان کشور، حملات مداوم رسانه ملی به اصلاح طلبان، عدم اجازه انتشار نشریه به احزاب و تشکل های سیاسی اصلاح طلب و...

گاهی کلمات استثمار شده و نابجا به کار گرفته می شوند. کسانی که خود تندرو هستند جناح مقابل را به تندروی محکوم می کنند و به سبب داشتن رسانه قاعدتاً صدای بلندتری داشته گاه به صدایی مطلق بدل می شوند و متاسفانه این مساله باعث می شود که امر بر بسیاری از دوستان هم مشتبه شده در دام این گونه انگ زنی های جناح مقابل قرار می گیرند.

-پس با این توضیحات هنوز هم از نمایندگان مجلس ششم دفاع می کنید؟

در این زمینه دوستان مجلس ششم باید اظهارنظر کنند اما معتقدم اقدامات انجام شده توسط نمایندگان مجلس ششم و احزاب اصلاح طلب کمترین کاری بود که آنها در دفاع از حق حاکمیت ملت و آرمان های انقلاب می توانستند به انجام برسانند.

-شما در این گفت وگو اشاره کردید که برای ارتباط با مردم و انتقال پیام های اصلاح طلبانه وارد این کارزار شده اید اما در بخش دیگری از نداشتن رسانه گلایه کردید. با این اوصاف چگونه می خواهید پیام خود را به جامعه منتقل کنید؟

فکر می کنم در انتخابات امکان انتقال پیام به مخاطبان بیشتر است، از سویی جامعه نسبت به اخبار حساس تر است و از سوی دیگر این امکان برای جریان های سیاسی بیشتر خواهد بود که ایده ها، اهداف و برنامه های خود را با مردم در میان بگذارند. عدم حضور در انتخابات این فرصت ارزشمند را از احزاب و جریان های سیاسی سلب می کند.

-یکی از شعارهای ائتلاف اصلاح طلبان حضور در انتخابات آزاد، عادلانه و رقابتی بود. آیا انتخابات اخیر را واجد این شرایط می دانید؟ فکر نمی کنید ائتلاف از شعارهای خود عقب نشسته است؟

درست است، ما در این انتخابات به ایده آل خود برای شرکت در انتخاباتی با ویژگی های صددرصد آزاد، عادلانه و رقابتی بودن انتخابات دست نیافتیم. اما در هر حوزه که نسبت قابل قبولی از این سه شرط فراهم بوده، قصد داریم فعالانه حاضر باشیم. هر چند برخی دوستان شرایط را مهیا نمی دیدند و خواهان عدم شرکت در انتخابات بودند اما تحلیل غالب در ائتلاف حضور در انتخابات با پایبندی به اصول ائتلاف بوده است. در نتیجه قرار بر این شد که در یک سوم کرسی هایی که سه ویژگی انتخابات کم و بیش وجود دارد وارد عرصه رقابت شویم.

-تصور نمی کنید به سبب حملاتی که در پی عدم حضور در انتخابات مجلس هفتم علیه سازمان مجاهدین انقلاب و احزاب همفکر آن طراحی شد، این احزاب برای در امان ماندن در برابر سیل حملات و واهمه از عنوان تندروی در این انتخابات وارد شده اند؟

باید بگویم دست جناح مقابل برای همه رو شده و حمله این جناح باعث افزایش اعتبار و محبوبیت افراد و گروه ها می شود. متاسفانه در سال های اخیر به سبب عملکرد عوامل اجرایی و نظارت حتی ردصلاحیت ها نیز در جامعه جنبه منفی خود را از دست داده و حداقل این اتفاق باعث کاهش اعتبار و محبوبیت افراد نمی شود. درباره نوع حضور در انتخابات هم که بیان کردم با بررسی ها و تحلیل های گسترده ائتلاف به این نتیجه رسید که در انتخابات به صورت محدود حضور داشته باشند و بحث واهمه از حریف اصلاً مطرح نبوده است.

-ائتلاف در موضع گیری های خود بارها بر این امر تکیه کرده بود که هیزم انتخابات نخواهد شد. چه تمهیداتی در این باره اندیشیده اید؟ در بخشی از همین گفت وگو اعلام کرده اید که هدف شما از شرکت در انتخابات ارتباط با جامعه است. فکر نمی کنید این هدف برای شرکت در انتخابات کمی کوچک باشد؟

ما فقط در یک سوم کرسی ها به رقابت می پردازیم. اگر می آمدیم و برای همه کرسی ها بدون توجه به سه ویژگی آزاد، عادلانه و رقابتی بودن انتخابات لیست می دادیم، می توانست این گونه تعبیر شود که تنها نقش ما گرم کردن تنور انتخابات بوده است.

اما درباره بخش دوم پرسش باید بگویم که ارتباط با جامعه یکی از پیامدهای حضور فعال در انتخابات است. مهم ترین هدف ما ایجاد اقلیتی قوی و تاثیرگذار در مجلس است که به وسیله آن از حقوق مردم دفاع کرده و در تصمیمات مجلس تاثیرگذار باشد. ما می توانیم با موفقیت خود درسی نیز به جریان حاکم داده، آنها را وادار به اصلاح بعضی از اقدامات صورت گرفته کنیم.

-بررسی صلاحیت ها و نابرابری عرصه تبلیغات مسائلی است که از عهده ائتلاف خارج است اما به نظر می رسد ائتلاف درباره تصمیمات داخلی خود نیز کج دار و مریز عمل می کند به طور نمونه شروط سه گانه یی را برای نامزدها تعیین می کند. (رای آوری بیش از 50 درصد، عدم تخطئه دوره اصلاحات، عدم حمله به اصلاح طلبان دیگر) آیا در انتخاب لیست به این شرایط توجه شده است؟

بله، این ویژگی ها مورد تایید ستاد بوده و در تعیین مصادیق با دقت فراوان به بررسی شرایط هر نامزد پرداخته ایم. شاید بتوان گفت در بخش هایی که نامزدهای درجه دو اصلاح طلب از فیلتر شورای نگهبان گذشته اند به ناچار شرط 50 درصد کمی با اغماض به آن نگاه شده است.

-یعنی این قول را می دهید که در تهیه لیست این خطوط قرمز لحاظ شوند؟

حتماً. مطمئن باشید که این خطوط قرمز کاملاً رعایت خواهند شد و کسی از آن عبور نخواهد کرد.

-با توجه به فضای موجود پیش بینی شما از نتایج انتخابات چیست؟

به نظر من در صورتی که مجریان و ناظران به وظایف قانونی، اخلاقی و شرعی خود عمل کرده به آرای مردم به عنوان یک امانت بزرگ نگاه کرده و از آن صیانت کنند دست کم حدود 80درصد لیست ائتلاف اصلاح طلبان به مجلس راه خواهد یافت. مردم نسبت به بسیاری از عملکردهای جناح حاکم انتقاد داشته و تلاش دارند بسیاری از امور اصلاح شود. با توجه به عملکرد مثبت اصلاح طلبان در گذشته فضا برای اقبال عمومی نسبت به آنها فراهم است و احتمالاً یکی از دلایل عدم اجازه برای حضور کامل آنها در رقابت های مجلس نیز همین فضا بوده است.

-و مهم ترین برنامه های ائتلاف اصلاح طلبان؟

ائتلاف اصلاح طلبان از بسیاری از تشکل های صنفی از جمله معلمان، کارگران، پزشکان، کشاورزان و... لیست مطالبات آنها را دریافت کرده و با توجه به امکانات موجود برنامه هایی را تنظیم کرده است. این برنامه ها در سه قالب برنامه تفصیلی، خلاصه برنامه ها و شعارها آماده شده و به زودی در معرض داوری افکار عمومی قرار خواهد گرفت.

-و در پایان اگر مطلب خاصی مانده است.

تنها به این نکته بسنده می کنم که دوستان جریان مقابل بدانند شاید بتوان با رفتارهای شبه قانونی چند صباحی بیشتر در قدرت بمانند اما در نهایت به خود، جامعه و نظام آسیب خواهند رساند. به عنوان کسی که چندین سال تجربه فعالیت سیاسی و اجرایی دارم به این عزیزان توصیه می کنم در چارچوب قانون و در مسیر دموکراسی فعالیت کنند، چرا که جامعه در برابر هر اقدامی واکنشی متناسب با آن خواهد داشت. شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی در انقلاب اسلامی دقیقاً در برابر وابستگی، استبداد و یکه سالاری ضددین رژیم پهلوی مطرح شد. پس بیاییم به خواست و اراده ملت که همان امکان تعیین آزادی سرنوشت خود است، احترام بگذاریم.